Twee soldaten

De moraal onder mijn vrienden daalt dieper en dieper. Van het hoopvolle optimisme van een week geleden is niets meer over. “Het gaat,” zegt Faysal als ik hem aan telefoon heb, “mijn moeder huilt en mijn vader schreeuwt, en ik probeer een beslissing te nemen over mijn broer die eventueel terug moet komen uit Finland.” Er is geen beginnen meer aan om ze op te vrolijken met verhalen over voorvallen in Syrië. Het enige waar ze aan kunnen denken is dat Condoleeza Rice Israel nóg een week heeft gegeven voordat de VS de oproep tot een staakt-het-vuren zal steunen, dat de VS haar wapenleveranties aan Israel heeft verhevigd, en dat een einde aan het conflict eerder verder weg dan dichterbij lijkt te komen. Vrienden die eerder vastbesloten waren niet naar hun studies en werk buiten Libanon terug te keren voordat de oorlog over is, beginnen nu één voor één naar manieren te zoeken het land te verlaten. Anderen kunnen nergens naartoe, kunnen alleen hopen en bidden dat het spoedig over zal zijn. Myrna smst me: “Wij zijn veilig. Maar we bidden dat dit allemaal snel tot een einde zal komen. We’ve had enough!”

Op elke website waar ik het nieuws probeer te volgen is wel een poll te vinden: “Wie is er schuldig aan de huidige situatie in Libanon? Israel, Hezbollah, Iran of Syrië?” Afhankelijk van de politieke affiliatie van de website is een meerderheid tot bijna iedereen ervan overtuigd dat Hezbollah de grote schuldige is. Zij zijn het immers die de twee soldaten gekidnapt hebben, het incident dat de aanleiding vormde voor deze oorlog. En afgaand op de Westerse media-verslaggeving verbaast het mij niet dat iedereen het vervolg ziet als Israel’s recht om zichzelf te verdedigen, maar het doet wel pijn. Ik had gehoopt politieke analyses achterwege te laten, me te beperken tot de persoonlijke verhalen van mijn vrienden en hun vrienden die me smeken gehoord te worden, maar de huidige politieke retoriek over de Israelische acties klinkt me zo vals in de oren dat ik wel een tegengeluid móet laten horen. Israel houdt er een dubbele logica op na, waardoor ze Hezbollah en Libanon/ de Libaneese regering al naar gelang het hen uitkomt op één hoop gooien, danwel beschouwen als respectievelijk een terroristische organisatie waarmee niet onderhandeld kan worden, en de nationale vertegenwoordiging van een land dat hen via een ‘act of war’ de oorlog heeft verklaard.

Nadat de soldaten ‘gevangen genomen’ waren, vroeg Hezbollah om een gevangenen-ruil: de twee soldaten terug naar Israel, een x-aantal Libanese en Palestijnse gevangenen die Israel al sinds de invasie van 1982 vasthoudt terug naar Libanon. De snelheid waarmee Israel besloot hier niet op in te gaan, maar in plaats daarvan een grootscheepse vernietigingsaanval uit te voeren op het vliegveld, alle bruggen en tunnels ten zuiden van Beirut, een grote electriciteitscentrale, en de zeer dichtbevolkte wijk Dahye van Beirut waar het hoofdkwartier van Hezbollah zich zou bevinden, is verbazingwekkend. Ondanks het feit dat Hezbollah bleef vragen om onderhandelingen over uitwisseling van gevangenen en slechts enkele raketaanvallen uitvoerde op Haifa, bestookte Israel een dag later een aantal dorpen in het zuiden met fosfor-bommen. Mensen werden gewaarschuwd hun dorpen te verlaten, en vervolgens werden de auto’s die deze mensen vervoerden aan flarden geschoten. Dit doet vermoeden dat het al lang niet meer om de twee soldaten ging, maar dat de kidnapping aanleiding vormde voor Israel om een eerder bedacht plan ten uitvoer te brengen.

De vraag waarom er maar geen einde aan lijkt te komen is daarmee belangrijker geworden dan de vraag waarom het is begonnen, en geeft ook aan waar de oplossing gezocht moet worden. Israel blijft beweren dat het hen slechts om Hezbollah strijders is te doen, maar als dat zo is, waarom bestaat dan meer dan 92% van de inmiddels meer dan 350 Libanese slachtoffers uit vrouwen en kinderen? Is dat echt omdat Hezbollah zich verschanst onder de burgers, hen als levend schild probeert te gebruiken? Of is dit, zoals veel mensen hier denken, een poging van Israel om ervoor te zorgen dat de Libanezen Hezbollah gaan haten? Als dat laatste het geval is, dan hebben ze denk ik niet veel meer bereikt dan een versterking van de bestaande standpunten: mensen die de beweging een warm hart toedroegen, doen dat nu nog meer, mensen die er een grondige hekel aan hadden voelen zich ook in hun mening gesterkt, heb ik het idee. Als ze Hezbollah echt willen verzwakken, waarom hebben ze de afgelopen jaren dan niet geprobeerd de regering te helpen om de invloed van de beweging in het zuiden te verminderen door de sociale en economische programma’s die Hezbollah daar uitvoert, over te nemen?
En als het Israel om een bufferzone te doen is, een aantal kilometers niemandsland, waarom moet dat dan in Zuid-Libanon en niet in Noord-Israel of in beide landen? Is het echt nodig dat die bufferzone tot aan de Litani-rivier reikt, of is dit een niet-zo-heel-erg-verkapte poging toegang tot Libanees water te verkrijgen? Zou de BBC-reporter beseffen hoe politiek beladen zijn woorden waren toen hij die rivier ‘de natuurlijke grens’ tussen beide landen noemde? Ik denk niet dat er een natuurlijke grens is voor landen die iets minder dan 60 jaar geleden bedacht zijn.
Of gaat het hier om nog grotere geo-politieke belangen? Is dit misschien een poging Iran tot oorlog te bewegen, zodat de VS eindelijk een reden heeft de laatste schurkenstaat in het Midden Oosten aan te vallen en de gewenste Pax Americana ten uitvoer te brengen?
Denken Israel en de VS echt dat de ontwapening van Hezbollah, de organisatie die zegt te strijden voor de ondergang van de staat Israel, ervoor zal zorgen dat de gevoelens van mensen in de regio jegens Israel zullen veranderen?

De Israelische minister vertelde op CNN doodleuk dat “de meeste Libanezen een grondige hekel hebben aan Hezbollah, en eigenlijk blij zijn dat Israel hen aanpakt”. Nou, ik heb niemand horen juichen toen Israel aan haar vernietigingstocht begon, en zie niemand die meer lijdt onder deze ‘bevrijding van Hezbollah’ dan ‘de meeste Libanezen’. Er zijn inmiddels meer dan 500.000 mensen op de vlucht, ongeveer één zesde deel van de bevolking. Het land ligt in puin, het huilt en smeekt om hulp, maar zelfs trucks met noodrantsoenen en medicijnen worden kapot geschoten.

Het duurt allemaal zo lang. En het wordt alleen maar lelijker. Is dit echt allemaal Hezbollah’s fout? Als Israel echt alleen de twee soldaten terug wil, kan er dan niet gewoon geruild worden? Net als ik klaar ben met typen, belt Faysal: “Ze zijn opnieuw Beirut aan het bombarderen. Dezelfde plek, Dahye. Maar de ramen rammelen en het gebouw staat te trillen. Dat betekent dat ze nog zwaardere bommen gebruiken. Maar ze bombarderen hetzelfde. Waarom!?! HET IS KAPOT, ER IS NIETS MEER!!”.